Mirësia më e madhe që Allahu ia jep robit të Vet është udhëzimi në rrugën e drejtë dhe qëndrueshmëria në këtë rrugë deri në vdekje. Për këtë shkak besimtarët në çdo namaz i luten Zotit të tyre: “Udhëzona në rrugën e drejtë.” (El-Fatiha: 6)
Besimtarët, edhe pse e kanë udhëzimin në përgjithësi, ata nuk ndalen dhe vazhdojnë ta kërkojnë, për hir të përqendrimit në të.
Ajo që i nevojitet myslimanit në çdo kohë dhe vend, është qëndrueshmëria e tij në fe, e në veçanti në këtë kohë, e cila dallohet me turbullira dhe sprova.
Prandaj, ne vazhdimisht e kërkojmë udhëzimin prej Allahut, sepse veç Ai e begaton robin e Vet me qëndrueshmëri në rrugën e drejtë. Allahu thotë: “Allahu i forcon besimtarët me fjalë të qëndrueshme në këtë botë dhe në botën tjetër, kurse keqbërësit i shpie në humbje; Allahu bën ç’të dojë.” (Ibrahim: 27)
Dijetari es-Sa’dij, Allahu e mëshiroftë, në komentin e këtij ajeti, thotë: “Allahu na lajmëron se besimtarët i bën të qëndrueshëm në fe. Ata janë që besojnë me plot zemër dhe besimi i tyre reflekton vepra të mira me gjymtyrët e trupit. E, pikërisht këta Allahu i forcon në dynja duke u dhënë udhëzim dhe për bindje përballë dyshimeve dhe duke u dhënë vendosmëri përballë epsheve, që ata t’i japin përparësi asaj që e do Allahu, e jo nefsit dhe dëshirave të tij.
Ndërsa në botën tjetër, i përqendron në besimin islam në momentin e vdekjes, u jep përfundim të mirë dhe i forcon në varr kur dy melekët, Munker dhe Nekir, e marrin në pyetje.”[1]
Ne jemi nevojtarë për këtë qëndrueshmëri në fe, e cila është natyra fillestare në të cilën Allahu i ka krijuar njerëzit. Allahu thotë: “Thoni: Kjo fe është ‘ngjyra’ që na ka dhënë Allahu! S’ka ‘ngjyrë’ më të bukur se ajo që jep Allahu! Ne vetëm Atë adhurojmë!” (El-Bekare: 138)
Po ashtu thotë: “Drejtohu me përkushtim në fenë e pastër monoteiste, natyrën fillestare, në të cilën Allahu i ka krijuar njerëzit. S’ka ndryshim të krijimit të Allahut. Kjo është feja e drejtë, por shumica e njerëzve nuk e dinë.” (Er-Rum: 30)
Natyra fillestare është “ngjyra” e fesë së vërtetë dhe e adhurimit të Allahut, të Vetmit, nënshtrimit ndaj Tij në të gjitha çështjet, ecjes në rrugën e qartë pa turbullira dhe pa errësirë në të, pa zëvendësim dhe pa ndryshim në të.
Mirëpo, hamendja e Iblisit për shumë njerëz u vërtetua; ata shkuan pas tij, për ta ndryshuar natyrën fillestare, në të cilën Allahu i ka krijuar njerëzit.
Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell: “I Dërguari i Allahut, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, ka thënë: ‘Çdo fëmijë lind në natyrshmëri (në fenë e pastër të Allahut). E pastaj prindërit e bëjnë çifut, të krishterë ose zjarrputist!’ Ebu Hurejra thoshte se nëse doni lexojeni ajetin: “…natyrën fillestare, në të cilën Allahu i ka krijuar njerëzit. S’ka ndryshim të krijimit të Allahut…” (Er-Rum: 30)”[2]
Edhe të luhatshmit në fe iu bashkëngjitën karvanit që i shkuan prapa Iblisit për ta ndryshuar natyrshmërinë. Fatkeqësisht janë bërë damkë e dalluar e kohës sonë, për shkak të shumë presioneve, joshjeve dhe sprovave. Kjo i bëri që të kthehen prej mendimeve të mëhershme e të luhaten dhe të ndryshojnë në mendime, metodologji dhe ideologji.
Të luhatshmit në fe dallojnë në mes vete, nuk ecin rrugës së njëjtë. Disa prej tyre e zëvendësuan Islamin me kufër (femohim), Allahu na ruajttë, dhe u larguan krejtësisht nga besimi i tyre i mëhershëm.
Disa të tjerë u ngjyrosën jashtë me ngjyrën e teuhidit (njësimit të Allahut) dhe e fshehën në brendësi idhujtarinë, ose u ngjyrosën jashtë me sinqeritet dhe në brendësi e fshehën syefaqësinë, në përpjekje për ta mashtruar Allahun dhe besimtarët: “Në të vërtetë, hipokritët përpiqen të mashtrojnë Allahun, por është Ai që i mashtron ata. Kur ata ngrihen për namaz, ngrihen me përtesë, vetëm sa për t’u dukur para botës dhe Allahun e përmendin fare pak. Luhaten në mëdyshje, nuk janë as me këta, as me ata. Këdo që Allahu shpie në humbje, ti (o Muhamed!) nuk do të mundesh t’ia gjesh rrugën.” (En-Nisa: 142-143)
E disa të tjerë i joshi bukuria e ngjyrave të dynjasë dhe zbukurimet e saj mashtruese, saqë filluan të harmonizohen me çdo ngjyrë, qoftë edhe në llogari të fesë ose moralit të tyre, të etur pas mirazhit të dynjasë dhe të mirat e përkohshme të saj.
Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell se i Dërguari i Allahut, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, ka thënë: “Njerëzit janë sikur metalet. Ai që ka qenë më i mirë në xhahilijet (periudhën para Islamit), ai do të jetë më i miri në Islam, nëse e kupton drejt Islamin. Do të gjeni më të mirin prej tyre (tani në Islam) atë që e urrente më së shumti (Islamin në kohën e padijes), ndërsa më i keqi është dyfytyrëshi, i cili i shkon njërës palë me një fytyrë dhe i shkon palës tjetër me fytyrë tjetër.”[3]
Imam Neveviu, Allahu e mëshiroftë, në komentin e dyfytyrëshit në hadith, thotë: “I shkon secilës palë për qejfi, shfaqet kinse është me ta në të mirë dhe në të keqe. Ky veprim i tij është hipokrizi, gënjeshtër e kulluar dhe mashtrim. Mundohet kështu me dredhi t’i zbulojë fshehtësitë e të dy palëve. Ky është lajkatim i ndaluar.”[4]
Imam Kurtubiu, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Dyfytyrëshi llogaritet më i keqi, sepse gjendja e tij është si e hipokritit; miklon me të pavërteta dhe gënjeshtra, si dhe fut çrregullime në mes të njerëzve.”[5]
Ky është realiteti i të luhatshmëve dhe laramanëve në fe, hipokritëve dhe çrregulluesve, Allahu na ruajttë!
I janë bërë një mijë fytyra pasi e humbi fytyrën e tij,
nuk di njeriu se cilës fytyrë po i flet.
Ebu Mesud el-Ensarij hyri te Hudhejfe ibn el-Jeman, Allahu qoftë i kënaqur prej tyre, dhe i tha: “Na këshillo?”
Hudhejfe tha: “A të ka ardhur bindja (Kurani dhe Suneti)?”
U përgjigj: “Po, për Zotin tim!”
Hudhejfe i tha: “Devijim i vërtetë është që sot ta veprosh atë (të keqe), që deri dje e ndaloje dhe sot ta ndalosh atë (të mirë), që deri dje e veproje. Ruhu nga laramania në fe, sepse feja e Allahut është një.”[6]
Fjalët e tij nënkuptojnë se ka njerëz laramanë në fe; japin fetva për ndalesën e disa çështjeve, sjellin argumente që aludojnë në këtë ndalesë dhe argumentohen me fetvatë e dijetarëve të mëdhenj, por që papritmas ndryshon çështja e tyre, harami bëhet hallall, fetvatë e dijetarëve bëhen të pavlefshme dhe llogariten të rrezikshme e ekstreme.
Andaj, o ti i luhatur… prej ku e more këtë fetva të re?
A erdhi si rezultat i ndonjë studimi shkencor të ri!?
Apo lexove ndonjë argument që më herët nuk e ke ditur?
Apo hadithin që e llogaritje më herët të dobët, tani po e llogarit të vërtetë?
Apo t’u qartësua dobësia e hadithit që më herët për ty ishte i saktë?
Çfarë është e re në këtë temë?
Përgjigjja është se nuk ka asgjë të re! Po sikur të ishte i drejtë me veten, do ta kuptonte që problemi është tek epshi i tij.
Me të vërtetë luhatja ka arritur në shkallë të lartë rrezikshmërie, sepse çështja nuk po përfundon te ndryshimi i mendimit për ndonjë mesele apo fetva, po disa kanë filluar që të luhaten deri në skajshmëri, nga njëri në tjetrin skaj.
Në fillim e sheh trim, i papërmbajtur e më vonë shndërrohet në frikacak, tradhtar e i përbuzur, harron që kjo fe jona është fe e mesatares.
Laramanët në fe janë njerëz me ambicie të ulët, shumë lehtë mund të blihen e të shndërrohen në lodra dhe thirrës për interesat e të tjerëve.
Laramanët në fe janë njerëz që shkojnë nga i çojnë këmbët, të pavendosur, kakarisin me çdo poterexhi, nuk mund të marrësh prej tyre as sa një thërrime hak, as t’u besosh dhe as t’u mbështetesh gjatë vështirësive.
Rruga e tyre është e dështuar, anijet e tyre rrinë në bregdet të palëvizshme dhe posedojnë potencial për çrregullim. Nuk ka përmirësim, përveç duke u larguar prej tyre.
Këto luhatje dhe laramani ndikuan te popullata, derisa nisën që të mos e dallojnë të vërtetën nga e pavërteta, të saktën nga gabimi. Njëri thotë: “Ishim të lidhur për fjalët e hoxhallarëve dhe dijetarëve të mëdhenj, punonim me fetvatë e tyre, u bindeshim argumenteve të tyre e, pastaj ndryshuan rrethanat, erdhën disa që ngjallën dispozita të tjera. Në takime, programe televizive, emisione, shkrime dhe libra të ndryshme, nisën të bënin thirrje në rrugën e tyre, por thirrja e tyre binte ndesh me parimet tona dhe i injoronte fjalët e hoxhallarëve të mëdhenj, që njiheshin për dijen dhe fenë e tyre të drejtë derisa ndërruan jetë. Neve çfarë na mbeti të veprojmë tani?!”
O ju të luhatur në fe, në dobi të kujt po bëhet kjo gërvishtje në fetvatë e hoxhallarëve të mëdhenj?!
Pse ky sulm ndaj dispozitave, që përgjatë këtyre viteve, janë mbjellë në shpirtrat e njerëzve!?
Cili do të jetë rezultati i këtij çorganizimi?!
Njerëzit kanë filluar të dyshojnë në fjalët e hoxhallarëve të tyre, në çështjet e fesë së tyre, çdo mesele është bërë konfliktuale, derisa më harami nuk llogaritet si ka qenë më parë.
Kujdes, kujdes nga kjo luhatje dhe laramani në fe!
Kujdes, kujdes nga lajkatimi në fenë e Allahut!
Muhamed el Munexhidi
Nga arabishtja: Irfan JAHIU
Pjesë nga libri “Të luhatshmit” (Libri është në gjuhën shqipe)
[1] Tejsir el-Kerim er-Rrahman (fq. 426).
[2] Buhariu (1292), Muslimi (2658).
[3] Buhariu (3304), Muslimi (2526).
[4] Sherh Sahih Muslim (16/79).
[5] Fet’hul Barij (10/475).
[6] Musanaf Abdurrezak (20454), Sunen el-Bejhakij el-Kubra (19681).
