Kapitulli i tretë: Kujdesi nga transmetimi i hadithit të të Dërguarit të Allahut

7Hadithi numër 23

Transmetohet nga Amr ibën Mejmuni të ketë thënë: “Sa herë që ibën Mes’udi nuk vinte mbrëmjen e së enjtes, unë shkoja tek ai. Asnjëherë nuk e kam dëgjuar të thotë në ndonjë çështje “ka thënë i Dërguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem”, mirëpo një natë e dëgjova ta thoshte këtë. Abdullah ibën Mes’udi e uli kokën, e shikova, ishte ngritur në këmbë, këmishën e kishte të lëshuar poshtë, sytë i ishin mbushur me lot dhe faqet i ishin fryrë, më pas tha: “Kështu disi, apo përafërsisht kështu, ose ngjashëm me këtë.”

Këtë ether e transmeton ibën Maxheh në “Sunenin” e tij me numër 23 dhe është i veçuar nga të tjerët. Albani e konsideron të saktë.

Në këtë ether shohim qartë se si Amr ibën Mejmuni takohej çdo herë me Abdullah ibën Mes’udin dhe se sa herë që mungonte ibën Mes’udi, Amri shkonte dhe e vizitonte. Edhe pse këto takime ishin të shpeshta dhe asnjëherë Amr ibën Mejmuni nuk e kishte dëgjuar ibën Mes’udin të transmetonte ndonjë hadith nga i Dërguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Mirëpo kjo ndodhi një ditë dhe ibën Mes’udi u dëgjua të thoshte “ka thënë i Dërguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem”. Më vonë, ibën Mes’udit iu mbushën sytë me lot dhe iu frynë faqet nga frika se mos po gabonte në transmetimin e fjalës së të Dërguarit, nga frika se mos po linte mangët diçka apo po shtonte diçka e të kuptohej gabimisht fjala e të Dërguarit. Këta ishin shokët e të Dërguarit, të cilët ishin të kujdesshëm në transmetimin e mesazhit nga i Dërguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, Allahu qoftë i kënaqur me ibën Mes’udin dhe me të gjithë sahabët e tjerë.

Kjo ngjarje është mësimi më i mirë për ne se ç’kujdes duhet të kemi kur dëshirojmë të transmetojmë diçka nga i Dërguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe se duhet të mendojmë se mos po shtrembërojmë fjalën e të Dërguarit, se mos po shtojmë a pakësojmë diçka nga fjalët e tij e të kuptohet fjala e tij ndryshe e kështu t’u përngjajmë hebrenjve, të cilët ndryshuan fjalët e Zotit.

Kujdes duhet të kemi jo vetëm në transmetimin e haditheve nga i Dërguari, por edhe kur flasim rreth fesë së Allahut, kur komentojmë ndonjë ajet kur’anor, kur transmetojmë ndonjë komentim apo mendim të ndonjë dijetari sepse me ndryshimin eventual të ndonjë fjale mund të ndryshohet qëllimi i ajetit apo hadithi, por njëkohësisht mund të bëhemi edhe shkak për devijimin e ndokujt, krejt kjo për shkak të pakujdesisë dhe guximit. E sa të shumtë janë sot ata që marrin guximin të flasin për fe dhe në emër të fesë duke mos pasur turp, por as frikë se mos po shtrembërojnë çështjet e fesë, kur dihet se shumë nga ata që flasin nuk kanë as njohuritë më thelbësore në çështjet e fesë, prandaj të marrim mësim nga shokët e të Dërguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.

Kjo nuk do të thotë se është e ndaluar të transmetohen hadithet nga i Dërguari i Allahut për faktin se vetë ibën Mes’udi është nga sahabët që ka transmetuar më tepër hadithe nga i Dërguari i Allahut, por qëllimi i kësaj ngjarjeje është që kur të transmetojmë nga i Dërguari, të kemi kujdes se mos humbim qëllimin e fjalës së të Dërguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.

Nga kjo ngjarje mësojmë se ai që transmeton një hadith nga i Dërguari i Allahut, edhe nëse është i sigurt për të, është mirë të thotë “apo kështu disi apo ngjashëm me të”, duke aluduar se ndoshta fjala e të Dërguarit nuk është kështu fjalë për fjalë, porse kuptimi është i njëjtë. Allahu e di më së miri.

Hadithi numër 24

Transmetohet nga Muhamed ibën Sirini të ketë thënë: “Kur Enes ibën Maliku transmetonte nga i Dërguari i Allahut ndonjë hadith, pasi e përfundonte fjalën e të Dërguarit thoshte: “Apo siç ka thënë i Dërguari i Allahut.”

Këtë ether e transmeton ibën Maxheh me numrin 24 dhe është veçuar me të, shiko “Tuhfetul Eshraf” (1469). Albani e ka cilësuar të saktë.

Enes ibën Maliku këtë fjalë e thoshte pasi përfundonte hadithin duke dashur të tregonte se hadithi që transmetonte ishte me kuptim dhe se hadithi fjalë për fjalë mund të mos ishte i njëjtë me fjalën e të Dërguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.

Hadithi numër 25

Transmetohet nga Abdurrahman ibën Ebi Lejla se ka thënë: “I thamë Zejd ibën Erkamit: “Na trego hadithe nga i Dërguari sal-Allahu alejhi ve sel-lem. Ai tha: “Jemi moshuar dhe kemi harruar, ndërsa hadithi nga i Dërguari është i rëndë (i vështirë).”

Ibën Maxheh është veçuar në transmetimin e këtij etheri, shiko “Tuhfetul Eshraf” (3674). Albani e ka cilësuar të saktë.

Hadithi numër 26

Transmetohet nga Abdullah ibën Ebi es-Seferi të ketë thënë: “E kam dëgjuar Sha’biun duke thënë: “E kam shoqëruar ibën Omerin një vit dhe nuk e kam dëgjuar të transmetojë ndonjë hadith nga i Dërguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.”

Etherin e transmeton Buhariu (7267), Muslimi (5006, 5007), ibën Maxheh (26).

Hadithi numër 27

Transmeton Tavusi nga babai i tij të ketë thënë: “E kam dëgjuar ibën Abasin duke thënë: “Ne e mësonim hadithin përmendsh sepse hadithi i të Dërguarit mësohet përmendsh, mirëpo nëse filloni secili prej jush të ndiqni rrugën që dëshironi (me gënjeshtra, shtrembërim, pakujdesi në transmetimin e hadithit), atëherë mjerë për ju (jeni larg nga rruga e të mirëve).”

Etherin e transmeton Muslimi në parathënien e tij (20)dhe ibën Maxheh numër 27.

Hadithi numër 28

Transmetohet nga Karadhate ibën Ka’bi të ketë thënë: “Umer ibën Hatabi na dërgoi për në Kufe dhe na përcolli, erdhi me ne deri te një vend që quhej Sirar, pastaj tha: “A e dini përse erdha me ju deri këtu?” (Ka’bi) Tha: “I thamë: “Për shkak të shoqërisë me të Dërguarin e Allahut dhe për shkak të ensarëve.” (Umeri) Tha: “Erdha me ju deri këtu për shkak të një hadithi që desha t’ua them dhe desha që gjatë ecjes sime me ju ta mësoni përmendsh. Ju po shkoni te një popull që Kur’ani në gjokset e tyre ka një zë si uji që vlon në enë. Kur t’ju shohin ju, ata i zgjatin qafat e tyre (që të marrin nga ju diturinë, t’u nënshtrohen urdhrave tuaja dhe t’ju marrin për gjykatës) dhe thonë “shokët e Muhamedit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem”, prandaj pakësoni transmetimin nga i Dërguari i Allahut dhe unë do të jem ortaku juaj (në shpërblim).”

Etherin e transmeton ibën Maxheh numër 28. Albani thotë: “Etheri është i saktë me zinxhirin e Hakimit dhe e ka aprovuar imam Dhehebiu.

Fjala e Umer ibën Hatabit radijallahu anhu “pakësoni transmetimin nga i Dërguari i Allahut” mund të kuptohet në dy mënyra. E para: Mos e shfrytëzoni dëshirën e tyre të madhe dhe respektin e madh që kanë për hadithin e të Dërguarit e ta shpeshtoni transmetimin nga i Dërguari. Dhe e dyta: Mos e shpeshtoni transmetimin nga i Dërguari në mënyrë që të merren vetëm me të e të largohen nga marrja mësim prej tyre apo që të bëhet shkak që të largohen nga Kur’ani.”

Shkaku i përmendjes së këtij etheri në këtë vend është dëshira e madhe dhe respekti i madh që kishin banorët e Kufes për hadithin e të Dërguarit, prandaj Umeri u tha: “Kur t’ju shohin ju, ata i zgjatin qafat e tyre (që të marrin nga ju diturinë, t’u nënshtrohen urdhrave tuaja dhe t’ju marrin për gjykatës) dhe thonë “shokët e Muhamedit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem…”

Allahu e di më së miri.

Hadithi numër 29

Transmetohet nga Es-Saib ibën Jezidi të ketë thënë: “E kam shoqëruar S’ad ibën Malikun nga Medina në Mekë, nuk e kam dëgjuar të tregoj nga i Dërguari asnjë hadith të vetëm.”

Është veçuar me këtë ether ibën Maxheh, Albani e ka cilësuar të saktë.

Të gjitha këto ngjarje na tregojnë shumë qartë se çfarë qëndrimi kishin sahabët në transmetimin e hadithit të Dërguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe se sa ishin të kujdesshëm kur transmetonin diçka nga i Dërguari. Kjo është mësim për ne se çështja e fesë duhet të jetë e shenjtë tek ne dhe e rëndësishme, në mënyrë që të mos marrim guximin e të flasim duke mos qenë të sigurt deri në maksimum se çështja në fjalë është ashtu si e thua. Allahu e di më së miri.

Pӫrgatiti: Mr. Fidan XHELILI

Burimi: www.shkollaislame.com